Greek Plant Hardiness Zones

Δεδομένα και μεθοδολογία

Ο χάρτης προέκυψε από εκτίμηση των τιμών (°C) της θερμομετρικής μεταβλητής Plant Hardiness (PH) σε σημεία (φ,λ,Ζ) πλέγματος 0.01°x0.01° (μόνο άνωθεν της ελληνικής ξηράς) και μέθοδο παρεμβολής Natural neighbors, μέσω εξίσωσης παλινδρόμησης και πρόσθεση, εν συνεχεία, σε αυτές τις τιμές PH, των υπολοίπων της ίδιας εξίσωσης για κάθε ένα σημείο του πλέγματος.
Πρόκειται για την εξίσωση παλινδρόμησης:

PH = -0,1 - 0,0088*Z - 1,98*x + 0,68*y - 0,149*x2 + 0,061*y2 + 0,062*x3 - 0,072*y3 - 0,064*x2*y - 1,29*O0.25 + 0,2*Δz0.5
με συντελεστή προσδιορισμού R² = 0,95 και τυπικό σφάλμα S = 0,95°C.
Όπου:
PH (Plant Hardiness): ο μέσος όρος των απολύτως ελάχιστων τιμών θερμοκρασίας (°C) ενός τόπου
Z: υψόμετρο σε μέτρα (m) του τόπου αυτού
x = φ-38 και φ: γεωγραφικό πλάτος σε μοίρες (δεκαδική μορφή)
y = λ-24 και λ: γεωγραφικό μήκος σε μοίρες (δεκαδική μορφή)
Ο: Απόσταση του τόπου από την πλησιέστερη θαλάσσια ακτή σε χιλιόμετρα (km)
Δz = Ζ - Ζa: Όπου Z είναι το υψόμετρο του τόπου (m) και Za είναι το μικρότερο υψόμετρο (m) της λεκάνης απορροής, μέσα στην οποία βρίσκεται ο τόπος, εντός ακτίνας 5 km από αυτόν.

  Η παραπάνω εξίσωση εξήχθη από τα δεδομένα PH 102 ελληνικών μετεωρολογικών σταθμών (84 της ΕΜΥ, 1 του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) και 17 του Ιδρύματος Δασικών Ερευνών Αθηνών (ΙΔΕΑ)).
  Δεδομένα σταθμών ΙΔΕΑ ελήφθησαν από τα Ετήσια Κλιματολογικά Δελτία τους, περιόδου 1960-75.   Δεδομένα σταθμούς ΕΑΑ από Μαριολόπουλο κ.ά. (1987).
  Όσον αφορά τους σταθμούς της ΕΜΥ, υπήρξε ανάγκη να αξιοποιηθούν οι μέσες τιμές των απολύτως ελαχίστων θερμοκρασιών κάθε μήνα, που δίνονται από Ανδρεάκο (1978), διότι οι μόλις 38 σταθμοί των Μηνιαίων Κλιματολογικών Δελτίων της ΕΜΥ, περιόδου 1950-1990, βρίσκονται σε μέσα και χαμηλά υψόμετρα οροπεδίων ή πεδιάδων, όχι όμως και πλαγιών.
  Αυτό έγινε ως εξής:
  Αρχικά, βάσει χρονοσειρών (1950-1990) 31 σταθμών της ΕΜΥ, τα δεδομένα των οποίων βρίσκονται ελεύθερα στο διαδίκτυο (http://www.ncdc.noaa.gov/cdo-web/datasets), βρέθηκε ότι η μεταβλητή PH σχετίζεται ισχυρότατα με τον αριθμητικό μέσο των μέσων απολύτως ελάχιστων θερμοκρασιών των μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου, Μαρτίου και Δεκεμβρίου και υπολογίζεται από τη σχέση:

PH = 1,16*{ [Tmn(ΙΑΝ) + Tmn(ΦΕΒ) + Tmn(ΜΑΡ) + Tmn(ΔΕΚ)] /4 } - 2,6
με R² = 0,99 και S = 0,43°C
Tmn: Μέση των απολύτως ελαχίστων θερμοκρασιών εκάστου μηνός (°C).

  Μέσω της προηγούμενης σχέσης, υπολογίστηκαν οι τιμές PH από 84 μετεωρολογικούς σταθμούς της ΕΜΥ, που λειτούργησαν μεταξύ 1930 και 1975 (Ανδρεάκος 1978) και, εν συνεχεία, σχημάτισαν, με τους 18 σταθμούς ΕΑΑ και ΙΔΕΑ, το δείγμα των 102 σταθμών (με υψόμετρα από 0 έως 1240 μ.), βάσει του οποίου εξήχθη η εξίσωση πολλαπλής παλινδρόμησης, που αναφέρθηκε αρχικά.
  Έπειτα εκτιμήθηκαν τα υπόλοιπα της ίδιας εξίσωσης για κάθε σημείο του πλέγματος με τη βοήθεια των υπολοίπων των 102 σταθμών και μέθοδο παρεμβολής Natural neighbors, τα οποία και προστέθηκαν στις τιμές PH κάθε σημείου.
  Να σημειωθεί, τέλος, ότι η PH των 102 σταθμών σχετίζεται ισχυρότατα και με τη μέση ελάχιστη θερμοκρασία (ΤnJAN) του ψυχρότερου μήνα τους (Ιανουαρίου):

PH = 1,29*ΤnJAN - 8,9
με R² = 0,98 και S = 0,71°C

Η τελευταία σχέση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μια δεύτερη εκτίμηση για περιοχές, όπου απαιτείται ακριβέστερος υπολογισμός της PH.
Τιμές Τn για οποιοδήποτε σημείο του ελλαδικού χώρου λαμβάνονται από τους κλιματικούς χάρτες των Γκουβά και Σακελλαρίου, ενώ για περιοχές με μετεωρολογικούς σταθμούς, από πίνακες της εργασίας των ίδιων (2011) με τίτλο «Κλίμα και δασική βλάστηση της Ελλάδας».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

ΑΝΔΡΕΑΚΟΣ Κ. (1978): Κλιματικά στοιχεία μετεωρολογικών σταθμών του ελληνικού δικτύου. Περίοδος 1930-75. Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, Αθήνα.
ΓΚΟΥΒΑΣ Μ. και ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ Ν. (2011): Κλίμα και δασική βλάστηση της Ελλάδας. Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης. Τεχνική Βιβλιοθήκη, μελέτη υπ' αριθ. 01/2011.
ΜΑΡΙΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Η., ΖΑΜΠΑΚΑ Σ., ΡΕΠΑΠΗ Χ. (1987): Το Κλίμα των Μαγουλιάνων Αρκαδίας. Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας. Δημοσίευμα 11.